تربیت
Tarbiat.Org

مرواریدهای درخشان‏
حاج شیخ عباس قمی (رضوان الله علیه)

فصل اول: در اعمال مشترکه این ماه شریف است‏

. بدان که شعبان ماه بسیار شریفی است و منسوب است به حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله و ماهی است که زیاد می‏شود در آن روزی‏های بندگان، از برای ماه رمضان و زینت می‏کنند در آن بهشت‏ها را و در فضیلت روزه‏اش روایات بسیار است، حتی وارد شده که نفع می‏بخشد برای کسی که العیاذ بالله مرتکب خون حرام شده باشد با آن که روایت شده از حضرت امام صادق علیه السلام که هر که بکشد مرد مؤمنی را به او گویند بمیر به هر طوری که می‏خواهی به مذهب یهود یا نصاری یا مجوس و عنه علیه السلام قال:من اعان علی مؤمن بشطر کلمه جآء یوم القیامه مکتوب بین عینیه آیس من رحمه الله.(45)
(ترجمه - از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمود: هر کسی بر علیه مؤمنی به یک کلمه (بدگویی) کمک نماید روز قیامت در حالی محشور می‏شود که بر پیشانی او نوشته شده است (مایوس از رحمت خداوند.) و بالجمله اعمال مشترکه این ماه چند امر است: 1- در هر روزی هفتاد مرتبه بگوید: استغفرالله و اسئله التوبه 2- در هر روز هفتاد بار بگوید: استغفر الله الذی لا اله الا هو الرحمن الرحیم الحی القیوم و اتوب الیه، و در بعضی روایات الحی القیوم پیش از الرحمن الرحیم است و عمل به هر دو خوب است. و از روایات مستفاد می‏شود که بهترین دعاها و اذکار در این ماه استغفار است. 3- در هر روز در وقت زوال و در شب نیمه این صلوات را بخواند:اللهم صل علی محمد و آل محمد شجره النبوه...4- بخواند مناجات مرویه از حجج طاهره علیهم السلاماللهم صل علی محمد و آل محمد و اسمع دعائی...5- تصدق کند در این ماه اگر چه به نصف دانه خرما باشد تا حق تعالی بدن او را به آتش جهنم حرام گرداند و روایت است که بهترین اعمال در این ماه تصدق کردن و طلب آمرزش نمودن است. 6- در مجموع این ماه هزار بار بگوید:لا الله الا الله و لا نعبد الا ایاه مخلصین له الدین ولو کره المشرکون.که ثواب بسیار دارد و از جمله آنکه عبادت هزار ساله در نامه عملش بنویسند. 7- روزه دوشنبه و پنج شنبه این ماه برای حوائج دنیا و آخرت نافع است. 8- در هر پنج شنبه این ماه ، دو رکعت نماز کند در هر رکعت بعد از حمد صد مرتبه توحید و بعد از سلام صد بار صلوات بفرستد. و روزه‏اش نیز فضیلت دارد و روایت شده که در هر روز پنج شنبه ماه شعبان زینت می‏کنند آسمانها را پس ملائکه عرض می‏کنند خداوند بیامرز روزه داران این روز را و دعای ایشان را مستجاب گردان. 9- در این ماه صلوات بسیار بفرستد. 10- از روز جمعه آخر ماه تا آخر ماه (این دعا را) بخواند: اللهم ان لم تکن غفرت لنا فیما مضی من شعبان فاغفرلنا فیما بقی منه.
فصل دوم: در ذکر ایام و لیالی ماه شعبان است.
روز اول: روزه‏اش فضیلت دارد و وارد شده که بهشت برای او حتماً واجب می‏گردد.
روز سوم: روز مبارکی است و موافق مشهور روز ولادت با سعادت حضرت سیدالشهداء علیه السلام است، در سال سوم هجری قمری در مدینه طیبه و بنابر ولادت (این روز) روزی است که ملائکه آسمانها به تهنیت پیامبر صلی الله علیه و آله به این مولود مسعود آمدند و از خاک قبرش برای جدش آوردند و آن جناب را تعزیت نیز گفتند و فطرس ملک یا (دردائیل) پناه به آن طفل معصوم و امام مظلوم برد و حق تعالی او را ببخشید و به جای خودش برگردانید و از برای روز سوم چند عمل است: 1- روزه 2- خواندن دعای: اللهم انی اسئلک بحق المولود فی هذا الیوم....3- خواندن دعای اللهم انت متعالی المکان.. و این آخرین دعائی است که حضرت امام حسین علیه السلام خواندند در آن روزی که کفار دور او را احاطه کرده بودند و علماء این دعا را از دعاهای روز سوم این ماه گرفته‏اند و بدان که سه دعا نقل شده که امام حسین علیه السلام هر سه را در روز عاشوراء خواندند. اول دعائی است که در وقت صبح عاشوراء خواندند و دست به درگاه الهی بلند کرد و فرمود: اللهم انت ثقتی فی کل کرب... دوم این دعا است که تعلیم امام زین العابدین علیه السلام فرمود در آن روز در وقتی که آن حضرت را (خون) در برگرفت و خونها از بدن مبارکش می‏جوشید:بحق یس و القرآن الحکیم و بحق طه و القرآن العظیم یا من یقدر علی حوائج السائلین یا من یعلم ما فی الضمیر یا منفس عن المکروبین یا مفرج عن المغمومین یا راحم الشیخ الکبیر یا رازق الطفل الصغیر یا من لا یحتاج الی التفسیر صل علی محمد و آل محمد و افعل بی کذا و کذا.
سوم دعای اللهم انت متعالی المکان... است که آخرین دعای حضرت بوده است. علامه مجلسی فرموده که زیارت آن حضرت علیه السلام و غسل زیارت در این روز مستحب است و بدان نیز که در مثل چنین روزی از سال شصتم هجری قمری جناب سیدالشهداء وارد مکه معظمه شد.